بررسی تطبیقی مفردات قرآن از تفاسیر مجمع البیان طبرسی و الکشاف زمخشری (جزء28)

دانش مفردات، دانش معنی شناسی کلمات قرآنی است و نخستین گام برای تحصیل معارف و آموزه های قرآن کریم، شناسایی تک واژه ها و الفاظ آن است. به دلیل اهمیت دانش مفردات به تدریج آثار ارزشمندی در این زمینه نوشته شده است. در میان مفسران نیز این علم از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. ازجمله مفسرانی که به این امر پرداخته اند مرحوم طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان است که در آن، بخش مستقلی تحت عنوان «اللغه» را به معناشناسی لغات قرآن اختصاص داده است. همچنین زمخشری صاحب تفسیر کشاف نیز توجه خاصی به این امر مبذول داشته است. به علت اهمیت فهم مفردات قرآن از یک سو، و اهمیت این دو تفسیر کهن ادبی از سویی دیگر در این پایان نامه معانی واژه های جزء 28 قرآن از نظر این دو مفسر بررسی شده و در مرحله بعد میان دیدگاه آنها به نوعی مقایسه و بررسی انجام گرفته که در تطبیق نظر دو مفسر از آرای سایر لغویان و برخی مفسران نیز استفاده شده است. از نتایج به دست آمده در ضمن مقایسه دیدگاه دو مفسر این است که طبرسی بیشتر معنای لغوی واژه ها را بیان نموده ولی زمخشری به معنای واژه باتوجه به سیاق پرداخته است. و به طور کلی می توان گفت نظر این دو مفسر بزرگ می تواند در کنار هم در روشن شدن معنای واژه موثر واقع شود.